ေကာ္ဖီဟာ လူေတြကို ဆိုးက်ိဳးေတြေပးႏိုင္တဲ့ သတင္းေတြ ဖတ္ဖူးၾကမွာပါ။ အခုေတာ့ ေကာ္ဖီက လူ႔စိတ္ နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ကို အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေကာင္းေတြ ေပၚထြက္လာလို႔ ... ဖတ္ရတဲ့ သတင္းေလးေတြကို မၽွေ၀ေပးလိုက္ပါတယ္ ...
ႏွလံုးကို က်န္းမာေစပါသလား
ႏွလံုးကို က်န္းမာေစပါသလားေကာ္ဖီေသာက္ျခင္းဟာ ႏွလံုးကိုထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ မၾကာခဏဆိုသလို ေပၚထြက္ခဲ့ပါတယ္။ ဥေရာပဘက္မွာ အႏွစ္၂၀ ေလာက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ သုေတသနေတြအရ ေကာ္ဖီ ခပ္ျပင္းျပင္းဟာ ကိုလက္စေရာ level ကို သိသိသာသာ ျမင့္တက္ေစပါတယ္တဲ့။ ဒီေတာ့ သုေတသီေတြဟာ ကိုလက္စေရာ levelကို ျမင့္တက္ေစတဲ့ cafestol နဲ႔ Kahweol လို ဓာတုပစၥည္းေတြကို ေကာ္ဖီထဲကေန သီးသန္႔ခြဲထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဥေရာပမွာ သံုးတဲ့ ေကာ္ဖီေဖ်ာ္တဲ့ ႏွပ္တဲ့နည္းေတြအရ ေကာ္ဖီႏွပ္ဲ့အခ်ိန္မွာ Cafestol နဲ႔ Kahweal ဓာတ္ေတြေကာ္ဖီထဲကေန အမ်ားအျပား ထြက္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေကာ္ဖီကို ျပန္ၿပီးစစ္လိုက္တဲ့အခါမွာ ဒီအဆီဓာတ္ေတြကို အကုန္နီးနီးေလာက္ ဖယ္ရွားလိုက္ႏိုင္ေပမယ့္ အနည္းအပါးေတာ့ က်န္ပါေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေနာက္ပိုင္း သုေတသနေတြ အရ ေကာ္ဖီကို ပံုမွန္ (တစ္ေန႔ ႏွစ္ခြက္)ပဲ ေသာက္သူေတြမွာ ေသြးေပါင္ခ်ိန္တိုးလာႏိုင္တာမ်ိဳး မရွိေတာ့ပါဘူး။ ၿပီးေတာ့ က်န္းမာတဲ့သူေတြ မွာလည္း ႏွလံုးခုန္မမွန္ျခင္းကို မျဖစ္ေပၚေစဘူးလို႔ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ေကာ္ဖီကို အေနေတာ္ေလာက္ပဲ ေသာက္သံုးရင္ေတာ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ေပၚေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ကိုယ္၀န္ပ်က္က်ျခင္းႏွင္း ပတ္သက္၍
ကိုယ္၀န္ပ်က္က်ျခင္းႏွင္း ပတ္သက္၍ေကာ္ဖီကို တစ္ေန႔ ႏွစ္ခြက္ႏႈန္းေသာက္တဲ့ ကိုယ္၀န္သည္ေတြမွာ ဒီ့ထက္ေကာ္ဖီေသာက္နည္းတဲ့ ကိုယ္၀န္သည္ေတြမွာထက္ ကုိယ္၀န္ပ်က္က်ႏိုင္တဲ့ႏႈန္းဟာ ၃၆ ရာခိုင္ႏႈန္းပိုမ်ား ပါတယ္လို႔ ေတြ႔ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ ကေလးသူငယ္က်န္းမာေရးနဲ႔ လူသားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ႒ာနမွ Klebanolfm ကေတာ့ တစ္ေန႔ကို ေကာ္ဖီ၅ခြက္ကေန ၆ခြက္ေသာက္္တဲ့ ကိုယ္၀န္သည္ေတြမွသာ ကိုယ္၀န္ပ်က္က်ႏိုင္ႏႈန္း မ်ားတာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။
ကင္ဆာေရာဂါ ဆက္စပ္မႈ
၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္အစပိုင္းက ေကာ္ဖီေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ပန္ကရိယကင္ဆာ ျဖစ္ေစတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေပၚထြက္ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီသတင္းဟာ သတင္းမွားတစ္ခုပါ။ အကယ္၍မ်ား ေကာ္ဖီေသာက္ျခင္းနဲ႔ ဆီးအိမ္ကင္ဆာၾကား ဆက္စပ္မႈသာရွိမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ ေကာ္ဖီအလြန္အကၽြံ ေသာက္သူေတြမွာသာ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ေကာ္ဖီ ၁၀ ခြက္နဲ႔ အထက္ေသာက္ေလ့ရွိတဲ့ ဥေရာပသားမ်ိဳးေတြေပါ့။ ဒါအျပင္ ေကာ္ဖီေၾကာင့္ အူမႀကီးကင္ဆာျဖစ္ပြားေစတယ္ဆိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။
အားပါးတရေသာက္သံုးသင့္သလား
ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္ေတြ၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတာ့မယ့္ အမိ်ဳးသမီးေတြ၊ ႏို႔တုိက္မိခင္ေတြအေနနဲ႔ ေကာ္ဖီကို တစ္ေန႔ႏွစ္ခြက္ႏႈန္းထက္ ပိုမေသာက္သင့္ပါဘူး။ အဲဒါမွ မဟုတ္ရင္ ကေလးပ်က္ က်တာမ်ိဳးတို႔၊ ႏို႔စို႔ကေလးမွာ စိတ္ဂဏာမၿငိမ္တာမ်ိဳးတို႔ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစာမေၾကေလေအာင့္တဲ့ ေရာဂါရွိသူေတြ၊ စိုးရိမ္စိတ္ႀကီးသူေတြ၊ ရင္သားမွာအက်ိတ္ရွိသူေတြဟာ ေကာ္ဖီကိုေလ်ာ့ေသာက္သင့္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူအမ်ားစုအတြက္ကေတာ့တစ္ေန႔ကို ႏွစ္ခါ္ပံုမွန္ေသာက္သံုးျခင္းဟာ အနရာယ္ မျဖစ္ေစပါဘူး။ ကိုယ့္က်န္းမာေရး အေျခအေနအေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ ေကာ္ဖီကို ခ်င့္ခ်ိန္ေသာက္သံုးပါ။
References;Wikipedia
Recovery Resources Online
ေအဒီ ၉ ရာစုတြင္ အီသီယိုးပီးယား ႏိုင္ငံမွ စတင္ ေတြ႔႐ွိ သံုးစြဲခဲ့တဲ့ ေကာ္ဖီဟာ ကမာၻ တစ္ဝွမ္း ေသာက္သံုးမႈ မ်ားေသာ သံုးေဆာင္ စရာမ်ားထဲ အနက္ တစ္ခု အပါ အဝင္ ျဖစ္ ပါတယ္.. ေကာ္ဖီဟာ အာ႐ံု ႏိုးၾကားေစေသာ ေသာက္သံုးစရာ တစ္မ်ဳိးျဖစ္ျပီး အဓိက ပါ၀င္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္းကေတာ့ ထ႐ိုင္မီသိုင္းဇန္သင္း (Trimethylxanthine) ေခၚ ကဖင္း (caffeine) ဓါတ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္.. ကဖင္းဓါတ္ဟာ ေကာ္ဖီေစ့ထဲမွာ ၁% မွ ၂ % ထိ ပါ၀င္ ပါတယ္.. အျခား ပါ၀င္တဲ့ ဓါတ္ပစၥည္း မ်ားျဖစ္တဲ့ ဟိုက္ဒ ေရာက္ဆီ ဆစ္ထရစ္ အက္စစ္ (Hydroxycitric acid)၊ ခ႐ိုမီယမ္ (Chromium)၊ လိေမၼာ္ခါး (Bitter Orange) တို႔ဟာ ခႏၶာကိုယ္ ဖီ၀ကမၼ ျဖစ္ပ်က္ မႈႏႈန္း (metabolic rate) ကို ၃၀%ထိ ပိုမို ျမန္ေစ ပါတယ္.. ေကာ္ဖီ ေသာက္သံုးျခင္းျဖင့္ အယ္လ္ဇိုင္းမား ေရာဂါ (Alzheimer's disease)၊ ပါကင္ဆန္ ေရာဂါ (Parkinson's disease)၊ လူၾကီး သူငယ္ျပန္ ေရာဂါ (Demantia)၊ ႏွလံုးေရာဂါ (heart disease)၊ အမ်ဳိးအစား-၂ ဆီးခ်ဳိ ေသြးခ်ဳိ ေရာဂါ (diabetes mellitus type 2)၊ အသည္းေျခာက္ ေရာဂါ (cirrhosis of the liver)၊ ေဂါက္ေရာဂါ (Gout) ျဖစ္ပြားႏႈန္း တို႔ကို ေလ်ာ့က် ေစပါတယ္.. အစားအေသာက္ ပ်က္သူမ်ား အေနျဖင့္ ေကာ္ဖီန႔ံ ရ႐ွိပါက အစာ စားခ်င္စိတ္ ျပန္လည္ ျဖစ္ေပၚ ေစပါတယ္.. အရက္မူး လြန္ျပီး ေလးလံထိုင္း မႈိင္းသူမ်ား အဖို႔ ေကာ္ဖီ ေသာက္လိုက္ပါက လန္းဆန္းမႈကို ရ႐ွိေစ ပါတယ္.. ေကာ္ဖီသည္
ဆီး႐ႊင္ ေစေသာ (Diuretic effect) သတၱိ ႐ွိပါတယ္..
ေကာ္ဖီဟာ စြဲေစတတ္ေသာ သတၱိ ႐ွိတဲ့အတြက္ ေန႔စဥ္ ေကာ္ဖီ ၃ ခြက္မွ ၅ ခြက္ ေသာက္သံုး ေနသူမ်ားထဲမွ ၁၀% ခန္႔ဟာ ေကာ္ဖီ ျဖတ္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ စိတ္ဓါတ္က်ဆင္းျခင္း (Depression)၊ စိတ္ပူပန္မႈ မ်ားလာျခင္း (Anxiety) တို႔ ျဖစ္ေပၚ လာတတ္ေၾကာင္း ေတြ႔႐ွိရ ပါတယ္.. အူမွ သံဓါတ္ စုပ္ယူမႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစ ႏိုင္သျဖင့္ ႏို႔တိုက္ မိခင္ႏွင့္ ကေလးငယ္ တို႔တြင္ သံဓါတ္ ခ်ဳိ႕တဲ့ေသာ ေသြးအားနည္း ေရာဂါ (Iron deficiency anaemia) ျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါတယ္.. ေကာ္ဖီ ေသာက္သံုး ျခင္းေၾကာင့္ ေသြးလႊတ္ ေၾကာ နံရံ မ်ား တင္းမာမႈ ျဖစ္ေပၚေစျပီး ေကာ္ဖီေၾကာင့္ ႏွလံုး ေသြးေၾကာဆိုင္ရာ ေရာဂါ ျဖစ္ပြားေၾကာင္း မေတြ႔ ႐ွိရေသးေပ.. ေကာ္ဖီ သည္ ႏွလံုးခုန္ႏႈန္း ျမန္ေစသျဖင့္ ေသြးတိုး အနည္းငယ္ ျမင့္မား ေစပါတယ္.. အစာအိမ္ အက္စစ္ ျပန္ကန္မႈ (acid reflux) ျဖစ္ေပၚ ေစတတ္ သျဖင့္ ေလတက္ ရင္ပူ တတ္သူမ်ား (Heart burn) အဖို႔ သတိထား သံုးစြဲ သင့္ပါတယ္..
မည္သို႔ပင္ ဆိုေစကာမူ တန္ေဆး လြန္ေဘး ဆိုသည့္ စကားအတိုင္း သင့္တင့္ေသာ ေသာက္သံုးမႈ ျဖင့္ က်န္းမာေရး အတြက္ ဂ႐ုစိုက္ ရန္ လိုအပ္ပါတယ္.. သင့္တင့္ေသာ သံုးစြဲမႈ သည္ ဆိုးက်ဳိးထက္ ေကာင္းက်ဳိး မ်ားေၾကာင္း ပညာ႐ွင္ မ်ားမွ ဆိုထားပါတယ္.. ေကာ္ဖီႏွင့္ က်န္းမာေရး ဆက္စပ္ေသာ ေကာင္းက်ဳိး ဆိုးက်ဳိး မ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ ေလ့လာ သုေတသန ျပဳေနဆဲ ပင္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပ လိုက္ရပါတယ္..
ဘရာဇီးႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ေကာ္ဖီထုတ္လုပ္မႈတြင္ ထိပ္ဆံုးမွဦးေဆာင္ပါဝင္သည္။
ကမၻာေပၚတြင္ ဘရာဇီးႏိုင္ငံႏွင့္ အေနာက္အိႏၷိယကၽြန္းစုတို႔မွအပ ေကာ္ဖီကိုအၾကီးအက်ယ္စိုက္ပ်ိဳးေသာ ေဒသမ်ားမွာ အေမရိကတိုက္အလယ္ပိုင္း၊ မကၠဆီကို၊ အာေရဗ်ကၽြန္းဆြယ္၊ အာဖရိကတိုက္ႏွင့္ အိႏၷိယ ႏိုင္ငံရွိ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၊ သီဟိုဠ္ကၽြန္း၊ ဆူမားၾတားကၽြန္း၊ ဂ်ာဗားကၽြန္း ႏွင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာရွိကၽြန္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ဘရာဇီးႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ေကာ္ဖီထုတ္လုပ္မႈတြင္ ထိပ္ဆံုးမွဦးေဆာင္ပါဝင္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ဘရာဇီးႏိုင္ငံႏွင့္ အေနာက္အိႏၷိယကၽြန္းစုတို႔မွအပ ေကာ္ဖီကိုအၾကီးအက်ယ္စိုက္ပ်ိဳးေသာ ေဒသမ်ားမွာ အေမရိကတိုက္အလယ္ပိုင္း၊ မကၠဆီကို၊ အာေရဗ်ကၽြန္းဆြယ္၊ အာဖရိကတိုက္ႏွင့္ အိႏၷိယ ႏိုင္ငံရွိ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၊ သီဟိုဠ္ကၽြန္း၊ ဆူမားၾတားကၽြန္း၊ ဂ်ာဗားကၽြန္း ႏွင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာရွိကၽြန္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ 
ကို( Mocha )လို႔ အမည္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
ကိုးရာစုေလာက္က မြတ္ဆလင္မ္ကမၻာမွာ ေကာ္ဖီကို ေဆးအေနနဲ႔ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ
ကိုးရာစုေလာက္က မြတ္ဆလင္မ္ကမၻာမွာ ေကာ္ဖီကို ေဆးအေနနဲ႔ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ
ေကာ္ဖီကို အရသာခံဖို႔နဲ႔ ေသာက္စရာေကာင္းတဲ့ အရာအျဖစ္ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၄ရာစုအတြင္း
မွာေတာ့ အာေရးဗ် မွာ ေကာ္ဖီပင္အခ်ိဳ႕ကိုစို္က္ပ်ိဳးခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာအုပ္စုလိုက္ဝင္ေရာက္စီးနင္းတိုက္
ခိုက္ၾကတဲ့အခါ ေကာ္ဖီေစ့ေတြကို အဓိကအာဟာရအရင္းအျမစ္အျဖစ္ သားေကာင္ေတြရဲ႕ အဆီထဲမွာ ျမႈပ္
ႏွံထားခဲ့ၾကပါတယ္။တူရကီေတြကေတာ့ ေသာက္စရာတစ္ခုအျဖစ္ေမြးစားခဲ့တဲ့ ပထမဦးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။
တခါတရံမွာ ေလးညွင္းပြင့္၊ သစ္ၾကံပိုးေခါက္၊ ဂ်င္းမ်ိဳးႏြယ္ဝင္အပင္မ်ားထည္႔ျပီး ေခါင္ရည္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ၾက
ေလ့ရွိပါတယ္။
၁၅ဝဝမတိုင္မီေလာက္မွာ တူရကီ၊ ေနာက္ အီတလီတို႔မွာေရာက္ရွိျပီးသြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ ၁၇၂၀ မွာ ျပင္သစ္
မရိန္းတပ္အရာရွိ (GabrielMathieu deChieu) ဟာ မာတီနီကာ ကို ပဲရစ္စ္ကေန ေကာ္ဖီပင္ သံုးပင္ယူလာ
ခဲ့ပါတယ္။ ခရီးလမ္းမွာ သံုးပင္ထဲက တစ္ပင္ပဲရွင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအပင္ကေန ကမၻာသစ္ဆီကုိ ေကာ္ဖီေတြစ
တင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ၾကတာပါပဲ။ ေကာ္ဖီဆိုင္ေတြကိုေတာ့ ႏိုင္ငံၾကီးေတြရဲ႕ ျမိဳ႕ေတာ္ ၊ ေနာက္ပိုင္းမွ ျမိဳ႕ၾကီးေတာ္
ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၆၀၀ ျပည္႔ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာေပါ့။ အဲဒီကေနမွ တစ္ဆင့္ အိမ္
မွာေသာက္သံုးတဲ့ အထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ေကာ္ဖီရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ လူတို႔ စတင္အသံုးျပဳေသာက္သံုးလာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။
According to a coffee history legend, an Arabian shepherd named Kaldi found his goats dancing joyously around a dark green leafed shrub with bright red cherries in the southern tip of the Arabian Peninsula. Kaldi soon determined that it was the bright red cherries on the shrub that were causing the peculiar euphoria and after trying the cherries himself, he learned of their powerful effect. The stimulating effect was then exploited by monks at a local monastery to stay awake during extended hours of prayer and distributed to other monasteries around the world. Coffee was born.
Despite the appeal of such a legend, recent botanical evidence suggests a different coffee bean origin. This evidence indicates that the history of the coffee bean beagan on the plateaus of central Ethiopia and somehow must have been brought to Yemen where it was cultivated since the 6th century. Upon introduction of the first coffee houses in Cairo and Mecca coffee became a passion rather than just a stimulant.For more coffee legends and details about the history of the coffee bean, visit National Geographic.com
ေကာ္ဖီကို သင့္တင့္ရံုေသာက္ရင္ ဦးေႏွက္ကို သြက္ေစတယ္.. လန္းဆန္းေစတယ္..ဦးေႏွက္ရဲ႕လုပ္အားကို ၿမွင့္ေပးတယ္.. ေသာက္တာမ်ားသြားရင္ေတာ့ ကတုန္ကရင္ၿဖစ္တတ္ပါတယ္. ဂနာမညိမ္ၿဖစ္မယ္..ညေကာ္ဖီေသာက္ၿပီး အိပ္မေပ်ာ္တာ ကဖင္းေၾကာင့္ပဲ..တစ္ေန႔ကို ေကာ္ဖီခပ္က်ဲက်ဲ ႏွစ္ခြက္ ၊ သံုးခြက္ ေသာက္တာ အေကာင္းဆံုးပဲ.. မနက္ေစာေစာနဲ႔ ေန႔ခင္းပိုင္းပဲ ေသာက္သင့္တယ္..ညဘက္ေသာက္တာမေကာင္းပါဘူး..
